Sound Installation ศิลปะจัดวางจากทั่วโลกที่คนรักเสียงเพลงควรรู้จัก
- Writer: Peerapong Kaewthae
- Art Director: Karin Lertchaiprasert
เมื่อเดือนก่อน โลกได้เห็นการเปิดตัวงานศิลปะจัดวางหรือ art installation เกี่ยวกับดนตรีที่น่าสนใจอันหนึ่งชื่อว่า ‘Toto Forever’ กลางทะเลทรายนามิบในแอฟริกาใต้ เรียบง่ายมากด้วยแท่นสีขาวสำหรับวางลำโพงหกตัวและเครื่องเล่น mp3 ที่เปิดเพลง Africa ของวง Toto ไปเรื่อย ๆ ตลอดกาลไม่มีวันหยุดด้วยพลังจากแผ่นโซลาร์เซล
Max Siedentopf ศิลปินชาวนามิเบียลูกครึ่งเยอรมันคนนี้บอกว่าถึงมันเป็นงานศิลปะที่เรียบง่าย แต่เขาก็อินกับมันมากและอยากยกย่องเพลงนี้ด้วยการเปิดเพลง Africa ในประเทศแอฟริกา กลางทะเลทรายนามิเบียที่มีอายุเก่าแก่ถึง 55 ล้านปี ไม่มีที่ไหนเหมาะกับศิลปะชิ้นนี้เท่าที่นี่แล้ว
หลังจากที่งานนี้เผยแพร่ออกไป กระแสแง่ลบส่วนใหญ่ก็ถาโถมเข้ามาล้นหลาม บางคนบอกว่ามันเป็นงานที่ห่วยแตกมาก แต่เรื่องศิลปินมันก็เป็นเรื่องปัจเจกอะเนอะ ต้องมีทั้งคนชอบและไม่ชอบกันบ้าง แต่ก็มีงาน installation เกี่ยวกับเสียงหรือดนตรีเจ๋ง ๆ ทั้งเล็กใหญ่เกิดขึ้นมากมายทั่วโลกตลอดเวลา เราเลยอยากหยิบงานบางชิ้นมาให้ดูว่างานศิลปะจัดวางพวกนี้นอกจากจะสร้างความบันเทิงใจให้เราแล้ว บางชิ้นยังเติมเต็มความรู้สึกบางอย่าง ให้ไอเดียสร้างสรรค์หรือเปลี่ยนพฤติกรรมกับวิธีคิดของเราไปได้เลยเหมือนกัน
Automatic Trio
Tom Moore ไม่เพียงเป็นนักไวโอลินชั้นยอด เขายังศึกษาดนตรีในซีนอิเล็กทรอนิกและดนตรีแนวทดลองแขนงต่าง ๆ แต่ที่เขาโปรดปรานที่สุดคือการโชว์ดนตรีอะคูสติก ทำให้เขาปิ๊งไอเดียในการสร้างเครื่องจักรง่าย ๆ สองชิ้นขึ้นมาด้วยกรงล้อจักรยานที่จะเล่นเครื่องดนตรีอีกสองชิ้นแบบอัตโนมัติในชื่อว่า ‘Automatic Trio’ ซึ่งกงล้อทั้งสองอันจะคอยเล่นไวโอลินกับเชลโล่เป็นดนตรีลูปแอมเบียนต์อยู่ข้างหลัง และสมาชิกคนที่สามคือ Tom ก็วาดลวดลายไวโอลินตัวเก่งของเขาได้อย่างงดงาม แม้จะไม่ได้หวือหวาอะไรในวิธีการหรือคอนเซปต์ แต่ต้องยอมรับว่าก็เป็นโชว์ที่น่าทึ่งอยู่ดี
The World’s Deepest Bin
งานทดลองที่เรียบง่ายแต่ทรงพลังมาก ๆ จากแบรนด์ Volkswagen ที่ติดเครื่องจับเซ็นเซอร์กับลำโพงตัวเล็ก ๆ ในถังขยะที่คอยส่งเสียงหวีดแหลมสูงเหมือนของตกจากที่สูงมาก ๆ ไว้เมื่อมีใครทิ้งขยะลงไปในถัง เสียงอันน่าพิศวงในถังชวนให้ทุกคนต้องหยุดฟังและตั้งคำถาม บางคนถึงกับพยายามแงะถังขึ้นมาดูด้วยซ้ำ ตลกมากที่ถังขยะนี้มีคนทิ้งขยะมากกว่าถังขยะทั่วไปถึง 41 กิโลกรัมแม้ถังขยะธรรมดาจะห่างออกไปนิดเดียว หลายคนที่ฉงนกับความลึกของมันยังหยิบขยะที่อยู่ใกล้เคียงมาทิ้งซ้ำอีกด้วย ทำให้เมืองสะอาดขึ้นได้อย่างไม่น่าเชื่อ
JEM
ใจกลาง South Bank เมืองบริสเบน ประเทศออสเตรเลีย มีโดมแสงคล้ายแมงกะพรุนอันน่าดึงดูดตั้งอยู่ มันคอยชักจูงเราให้เข้าไปผ่อนคลายอยู่ภายใต้ตัวมันได้อย่างประหลาด ขาทั้งหมดถูกขึงด้วยแผง LED กว่า 32 เส้น และใช้ระบบจับความเคลื่อนไหวด้วยเลเซอร์แบบ 360 องศาเพื่อเปลี่ยนแสงไฟและดนตรีภายในโดมตอบสนองต่อกิจกรรมภายในโดม ถ้ามีการเคลื่อนไหวที่รุนแรงเช่นเด็กวิ่งเล่นกัน แสงก็จะฉูดฉาดขึ้นมาพร้อมเพลงประกอบที่ตื่นเต้น หรือถ้าทุกชีวิตในโดมหยุดนิ่ง ไร้การเคลื่อนไหว แสงก็จะกลายเป็นโทนเย็น ๆ พร้อมเสียงที่ชวนผ่อนคลาย ในโดมยังมีเก้าอี้โครเชต์ที่ให้ทุกคนมาพักผ่อนนอนเหม่อมองฟ้ายามค่ำคืน เปิดพื้นที่ให้คนทุกเพศทุกวัยได้มาใช้เวลาอันร่มรื่นด้วยกัน
Clinamen
Céleste Boursier-Mougenot คือนักประพันธ์สาย avant-garde ชาวฝรั่งเศสที่มีชื่อเสียงมาก งานของเขาย่อมไม่ธรรมดาแน่นอน สิ่งที่เราเห็นคือชามกระเบื้องลอยไปมาในบ่อน้ำซึ่งอาจไม่ได้มีอะไรที่จับสายตาเราได้ในทันที แต่ถ้าเรานั่งลงแล้วรออย่างใจเย็น ชามเหล่านี้จะลอยมากระทบกันกลายเป็นเสียงใสกิ๊ง และแรงกระทบก็ส่งให้ชามทั้งสองค่อย ๆ ลอยไปกระทบกับใบอื่น ๆ เป็นลูกโซ่ไปเรื่อย ๆ ก่อรูปร่างขึ้นมาเป็นดนตรีจากผิวน้ำ เป็นไอเดียที่ผสมวิทยาศาสตร์พื้นฐานกับความคิดสร้างสรรค์ได้บรรเจิดมาก
From Here To Ear
งานอีกหนึ่งชิ้นของ Céleste Boursier-Mougenot ที่ทุกคนยกย่องให้เป็นงานที่เหนือชั้นที่สุดและทำให้เขาเป็นที่รู้จักในวงกว้างอย่างรวดเร็ว ด้วยการนำกีตาร์รับสิบตัวมาต่อกับเครื่องเสียงไว้ แล้วปล่อยนกนับร้อยเข้าไปในห้อง เมื่อวงเหล่านี้ไม่มีกิ่งไม้ให้เกาะ พวกมันก็ต้องลงไปเกาะสายกีตาร์อย่างช่วยไม่ได้ แต่เมื่อพวกมันโผบินขึ้นอีกครั้ง ขาของมันก็เกี่ยวสายกีตาร์ขึ้นมาเป็นตัวโน้ตทันที เมื่อนกนับร้อยบินไปบินมาพร้อมกันก็เกิดเป็นมหรสพจากนกที่น่าตื่นหูมาก ๆ
The Pigstrument
งานศิลปะชิ้นนี้ไม่ต้องเล่นใหญ่ แต่น่ารักน่าหยิกกว่าใคร นักออกแบบสาวชาวฝรั่งเศส Marie Caye ด้วยความที่รักในการทำงานวิจัยสุด ๆ เธอเลยปลอมตัวลงไปใช้ชีวิตกับหมูอยู่ช่วงหนึ่งจนเข้าใจแล้วว่าหมูชอบเสียงกระทบของของแข็ง เธอเลยลองสร้างเครื่องดนตรีสำหรับหมูขึ้นมาจากระฆังท่อเหล็ก โดยติดอาหารไว้บนเครื่องแล้วโยนลงไปทำให้หมูเข้ามารุมมันอย่างบ้าคลั่ง แต่กลับสร้างรูปแบบเสียงที่ใกล้เคียงกับคำว่าดนตรีมาก ๆ เป็นงานที่ทั้งประหลาดและมีอารมณ์ขันในเวลาเดียวกัน
Rumors From The Sea
หนึ่งในงานจาก Thailand Biennale ของปีที่ผ่านไป Felix Blume ชวนเราไปฟังเสียงกระซิบจากทะเลผ่านขลุ่ยไม้ไผ่เล็ก ๆ กว่าร้อยชิ้นที่ดึงลมจากคลื่นทะเลขึ้นมากลายเป็นเสียงแหลมเล็กชวนผ่อนคลาย ศิลปะชิ้นนี้ตั้งอยู่ที่เกาะกวางในจันทบุรีซึ่งไม้ไผ่เหล่านี่มีไว้ป้องกันชายฝั่งกัดเซาะ แต่เมื่อเติมความคิดสร้างสรรค์ลงไปมันก็กลายเป็นวงออเคสตราจากธรรมชาติ เสียงของพวกมันยังชวนผ่อนคลายอย่างประหลาด ทำให้ทุกคนตระหนักถึงปัญหาภัยเงียบทางธรรมชาติเหล่านี้อีกด้วย เบื้องหลังของงานศิลปินยังลงไปทำงานกับเด็กในพื้นที่เพื่อพาศิลปะเข้าไปให้ถึงพื้นที่อีกด้วย
ใครรู้จัก หรือเคยไปดูงานชิ้นไหนที่ชอบมากแล้วเรายังไม่ได้พูดถึง ลองเอามาแชร์กันในคอมเมนต์หน่อยเป็นไง?
