รวมเพลงรำลึกเหตุการณ์ 9/11 วันที่เปลี่ยนเราและโลกไปตลอดกาล
- Writer: Montipa Virojpan
ย้อนไปเมื่อปี 2001 เรายังเป็นเด็กประถมที่ไม่ค่อยรู้ประสีประสาอะไรกับโลกมากนัก จนช่วงค่ำของวันที่ 11 กันยายนของปีเดียวกันมีข่าวด่วนรายงานว่า ขณะนั้นเป็นเวลาเกือบเก้าโมงเช้าที่อเมริกา เครื่องบินพาณิชย์สองลำพุ่งชนตึก World Trade Center ซึ่งเป็นแลนด์มาร์ก (ตึกแฝด) ที่ตั้งอยู่ในย่านธุรกิจสำคัญของนิวยอร์ก ในเวลาเพียงสองชั่วโมงหลังเกิดเหตุทำให้มีผู้เสียชีวิตจำนวนถึงเกือบ 3,000 คน เป็นความสูญเสียครั้งยิ่งใหญ่ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว แต่ส่งผลให้เป็นภาพจำที่เปลี่ยนชีวิตของทุกคนไปตลอดกาล
ภาพ World Trade Center ก่อนถูกโจมตีในปี 2001 จาก Business Insider
เหตุการณ์นั้นกลายเป็นเหมือนฝันร้ายของชาวอเมริกัน ทุกคนมีความหวาดผวาและตกอยู่ในความเศร้าจากการสูญเสียคนใกล้ชิด ความรู้สึกร่วมขนาดมหาศาลอันแสนหดหู่ส่งผลให้ภาคส่วนต่าง ๆ ออกมาแสดงความไว้อาลัยต่อและระดมทุนให้ความช่วยเหลือผู้ได้รับผลกระทบทั้งทางร่างกาย จิตใจ และทรัพย์สิน รวมถึงกลุ่มคนทำงานสร้างสรรค์เองก็ออกผลงานเพื่อเป็นการรำลึก 9/11 อย่างนักเขียน Jonathan Safran Foer เขียนหนังสือเรื่อง Extremely Loud & Incredibly Close ที่ได้แรงบันดาลใจจากเหตุการณ์นั้นโดยตรง ส่วนทางฝั่งดนตรีก็มีศิลปินหลายคนทำเพลงออกมา เราจะพาทุกคนไปลองฟังเพลงที่สะท้อนมุมมองของแต่ละคนต่อสิ่งที่เกิดขึ้นกัน
Bruce Springsteen – The Rising
อัลบั้ม The Rising ของ Bruce Springsteen ได้รับแรงบันดาลใจจากเหตุการณ์ 9/11 โดยตรง หลังจากที่เขารู้ข่าวเกี่ยวกับเรื่องนี้ เขาก็เขียนสองเพลงแรก Into the Fire และ You’re Missing ออกมา และหลังจากนั้นไม่นาน ระหว่างที่เขากำลังเดินอยู่ที่ริมหาดก็มีรถขับผ่านมา แล้วอยู่ดี ๆ คนขับก็ลดกระจกลงและพูดกับบรูซว่า ‘พวกเราต้องการคุณ’ นี่จึงเป็นจุดเริ่มต้นที่บรูซเริ่มทำอัลบั้มเพื่อสร้างความหวังและกำลังใจให้ชาวอเมริกันอีกครั้ง โดยเนื้อหาของหลาย ๆ เพลงในอัลบั้มเป็นการพูดแทนความรู้สึกของแต่ละคนในครอบครัวที่สูญเสียคนที่รักไปในเหตุการณ์นั้น
Coldplay – Politik
Chris Martin ฟรอนต์แมนของวงให้สัมภาษณ์กับนิตยสาร NME ว่าเพลงนี้ถูกเขียนขึ้นในวันนั้นพอดี โดยเพลง Politik เป็นเหมือนความตระหนักถึงความตายโดยได้แรงบันดาลใจจากเหตุการณ์ดังกล่าว ว่าเราเพียงต้องมอบความรักให้แก่กันเพื่อให้ทุกอย่างผ่านพ้นไปได้
Gorillaz & D12 – 911 feat. Terry Hall
เพลงนี้ถูกเขียนขึ้นหลังจากเหตุการณ์นั้นไม่นาน Damon Albarn (Blur, Gorillaz) ชวนเพื่อนนักดนตรีมาทำเพลงสำหรับโปรเจกต์ใหม่ที่สตูดิโอของเขาในลอนดอน ซึ่งในทีมก็มี Terry Hall มาช่วยร้องคอรัส วันนึงฮอลบอกกับอัลบาร์นว่าเขาเคยเรียนร้องเพลงกับนักร้องอาหรับ เมื่อทุกอย่างประจวบเหมาะขนาดนี้ อัลบาร์นจึงตัดสินใจเปลี่ยนให้เพลงออกมามีกลิ่นอายแบบดนตรีตะวันออกกลาง และได้ D12 กลุ่มศิลปินฮิปฮอปชาวอเมริกันมาแร็ปให้ เพราะในช่วงนั้นเองพวกเขาก็ยังกลับประเทศตัวเองไม่ได้ เพลงมีเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณ์ 9/11 โดยตรง ทั้งการพูดถึงการก่อการร้าย NATO, Saddam Hussein, Bin Laden และมีสไตล์การแร็ปที่เกรี้ยวกราด
Imagine Dragons – America
เป็นเพลงที่พูดถึงความภูมิใจในชาติและสดุดีความเสียสละของทหารอเมริกา ตั้งแต่กลุ่มทหารเก่าแก่ที่รวบรวมมาจากชนชั้นกรรมาชีพอย่างเกษตรกร การรับราชการทหารที่จะต้องอยู่ประจำการถึง 20 ปี ไปจนถึงตึกเวิร์ลเทรดที่ถล่มลงมาก็กลับขึ้นไปผงาดระฟ้า จากท่อนที่ร้องว่า ‘From farmers in the fields, to the tallest of the towers that fall and rise, 1-7-7-6, the names upon the list, for all the ones that gave until they died’ สำหรับเลข 1776 ในเพลงคือความสูงหน่วยเป็นฟุตของตึก One World Trade Center ที่สร้างขึ้นมาแทนที่ตึกเวิร์ลเทรดเดิมที่โดนทำลายจากเหตุการณ์ 9/11 เพื่อเป็นสัญลักษณ์แทนปีที่อเมริกาประกาศอิสรภาพในปี 1776 และเป็นการบอกกลาย ๆ ว่าอเมริกาได้ถือกำเนิดใหม่อีกครั้ง
My Chemical Romance – Skylines and Turnstiles
เหตุการณ์นี้เป็นเหมือนเหตุผลหลักที่ Gerard Way ก่อตั้งวง My Chemical Romance โดยเพลงนี้ถูกเขียนขึ้นจากประสบการณ์ที่เขากำลังเดินทางไปทำงาน เป็นเวลาเดียวกับที่ตึกแฝดถูกโจมตีและถล่มลงมา เพลงนี้ถูกบันทึกว่าเป็นเพลงแรกของวง เนื้อหาของเพลงพูดเรื่องความหวาดกลัวและสับสนจากการประสบโศกนาฏกรรมที่ทำให้ชีวิตของหลายคนต้องเปลี่ยนไป แต่อย่างน้อยที่สุดในความรู้สึกเสียใจสิ้นหวังนี้เขาเพียงต้องการบอกให้ทุกคนได้รู้ว่า คุณไม่ได้ตกอยู่ในสถานการณ์แสนหดหู่นี้เพียงลำพัง
Sleater-Kinney – Faraway
วงพังก์ร็อกสามสาวอเมริกันที่ทำเพลงสุดเกรี้ยวกราดนี้ออกมา โดยเนื้อเพลงเขียนโดย Corin Tucker นักร้องนำและมือกีตาร์หลังจากที่ได้ดูรายงานข่าวเหตุการณ์ 9/11 อยู่ในบ้านที่ Portland, Oregon กับความรู้สึกที่ตัวเองก็กลัว สับสน และไม่รู้จะจัดการกับสิ่งที่เกิดขึ้นอย่างไรเพราะตัวเองก็ไม่ได้อยู่ในนิวยอร์ก รวมถึงต้องการจะโวยวาย George W. Bush ประธานาธิบดีในขณะนั้นที่ไม่แก้ปัญหาโดยทันทีแต่เลือกที่จะหลบไปกบดานเพื่อความปลอดภัยของตัวเอง
Heems – Flag Shopping
เหตุการณ์นั้นไม่ได้ส่งผลแค่กับชาวอเมริกัน แต่กับคนชาติพันธุ์อื่น ๆ ที่อาศัยร่วมอยู่ในประเทศเดียวกันแต่ไม่ใช่คนผิวขาวก็โดนผลกระทบนี้ไปด้วย โดยเฉพาะกับชาวมุสลิม ละติน หรืออาหรับ (brown people) ที่คนอื่น ๆ พากันหวาดระแวง จนพวกเขาต้องซื้อธงอเมริกามาติดตัวไว้เพื่อพิสูจน์ตนเองว่าเป็นผู้บริสุทธิ์ เป็นชาวอเมริกันที่ภูมิใจในอเมริกา และไม่ได้มีความเชื่อที่ต้องเข่นฆ่าหรือยุยงให้เกิดการก่อการร้ายขึ้น
Pru – รักเธอจนจบชีวิต
สำหรับวงไทยของเราก็มีเพลงที่เขียนถึง 9/11 ตั้งแต่ต้นวิดิโอที่บอกว่า ‘Dedicated to the Lives Lost on Sept. 11, 2001’ ก็เป็นอันชัดเจนว่าเพลงสุดเศร้านี้แต่งขึ้นเพื่ออุทิศให้กับทุกการสูญเสียในเหตุการณ์ดังกล่าว
ใครว่าเหตุการณ์ 9/11 เป็นเรื่องไกลตัวจากพวกเราชาวไทยที่อยู่กันคนละซีกโลก ลองนึกดูดี ๆ แม้เวลาจะผ่านมาถึง 16 ปีแล้วก็ตาม การใช้ชีวิตของพวกเราเปลี่ยนไปโดยสิ้นเชิง จะทำอะไร จะไปที่ไหน เรามีความระแวดระวังวิตกกังวลเกิดขึ้นอยู่ตลอด หรือแม้แต่สิ่งที่ไม่ควรเกิดขึ้นที่สุดคือภาพจำนั้นทำให้เรามีความหวาดกลัวชาวต่างชาติหรือเพื่อนต่างศาสนา เพราะโศกนาฏกรรมนี้ได้ส่งแรงสั่นสะเทือนไกลไปทั่วโลกโดยที่เราไม่รู้ตัว เราหวังเพียงว่า ในโลกที่งดงามด้วยความแตกต่างของเพื่อนมนุษย์ จะพบแต่ความสงบและเห็นอกเห็นใจซึ้งกันและกันมากกว่านี้