ทำไมในอัลบั้มต้องมี Bonus Track?
- Writer: Malaivee Swangpol
- Visual Designer: Karin Lertchaiprasert
ในหลาย ๆ ครั้งเมื่อเราหยิบซีดีอัลบั้มเดียวกันที่ผลิตคนละประเทศ ก็อาจเกิดความแปลกใจว่า ทำไมถึงมีจำนวนเพลงไม่เท่ากัน แล้วเจ้า Bonus Track ที่ห้อยต่อท้ายนี่มาจากไหน? ตามเรามาค้นหาคำตอบกัน
Bonus Track คืออะไร
ก่อนอื่นต้องเล่าก่อนว่าโบนัส แทร็คคือเพลงแถมที่เพิ่มมาจากความยาวของอัลบั้มปกติ เช่นอัลบั้มในตำนานอย่าง My Chemical Romance – The Black Parade ปกติก็จะมี 13 เพลง (บวก Hidden Track แต่เราไม่ได้พูดถึงในบทความนี้) ถ้าหากซื้ออัลบั้มนี้แบบ ‘Japanese Bonus Track’ ก็จะได้เพลง Heaven Help Us มาด้วย หรืออย่างอัลบั้ม The Killers – Hot Fuss ที่ปกติมี 11 เพลง ถ้าเป็นเวอร์ชั่นที่มีโบนัส แทร็คก็จะได้ยินเพลง Glamorous Indie Rock & Roll เป็นเพลงที่ 12
ทำไมถึงต้องมี Bonus Track
โบนัส แทร็ค เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในยุคเทปคาสเซ็ตต์รุ่งเรือง เนื่องจากเดิมไวนิลส่วนมากจะจุเพลงได้ประมาณหน้าละ 22 นาที แต่ถ้าเป็นคาสเซ็ตต์จะจุได้ถึงหน้าละ 30-45 นาที ทำให้ค่ายเพลงสามารถใส่เพลงลงไปในอัลบั้มได้มากขึ้น จึงเกิดการใส่โบนัส แทร็คเพิ่มขึ้นเพื่อให้แฟน ๆ ยอมซื้อทั้งสองฟอร์แมต แต่ในบางครั้งโบนัส แทร็คก็ถูกใส่เข้าไปเพื่อทำให้ Side A และ Side B ของคาสเซ็ตต์มีความยาวใกล้เคียงเท่ากันเฉย ๆ โดยพอโลกเดินทางมาถึงยุคซีดีก็ยังมีโบนัส แทร็คอยู่ โดยใช้ล่อให้คนซื้อหลาย ๆ เวอร์ชั่น และในยุคดาวน์โหลดยิ่งจำเป็นใหญ่ เพราะการมีโบนัส แทร็คจะเพิ่มความ exclusive บิลด์ให้คนซื้อไฟล์เต็มอัลบั้ม แทนที่จะเลือกซื้อทีละเพลงหรือสตรีมเอา
ซึ่งเจ้าโบนัส แทร็คนี่ก็มีการถกเถียงอย่างมากในกลุ่มมิตรสหายแฟนเพลงต่าง ๆ แต่ส่วนมากก็ลงความเห็นไปในเชิงเรื่องการตลาดเพื่อให้คนซื้ออัลบั้มเยอะขึ้น โดยประเทศที่มักจะมีโบนัส แทร็คในแทบทุกอัลบั้มก็คือญี่ปุ่น ซึ่งใช้วิธีเพิ่มโบนัส แทร็ค รวมถึงเปลี่ยนปกและเพิ่มเนื้อเพลงแปลเป็นภาษาญี่ปุ่นเพื่อให้คนซื้ออัลบั้มที่ผลิตในญี่ปุ่นเองมากกว่าแผ่นอิมพอร์ต จนทำให้กลายเป็นเรื่องปกติที่คนยอมควักเงินราคาแพงกว่าเท่าตัวซื้ออัลบั้มที่ผลิตในญี่ปุ่น นี่เป็นหนึ่งในเหตุผลที่ทำให้วงการดนตรีญี่ปุ่นยังคงมั่นคงถึงทุกวันนี้ ซึ่งความตลกคืออัลบั้มของวงตะวันตกเอง ยังมีการอิมพอร์ตจากญี่ปุ่นกลับไปขายที่ประเทศแม่ของวงเหล่านั้น ด้วยจำนวนโบนัส แทร็คที่เยอะกว่า
ในหลาย ๆ ครั้งโบนัส แทร็คก็เป็นเพลงที่มีคุณค่ากับการฟังและเก็บสะสมเพราะเป็นเพลงที่เสร็จสมบูรณ์แล้ว เพียงแต่อาจไม่ตรงกับมู้ดของอัลบั้มนั้น ๆ จนต้องโดนเขี่ยออก หรือไม่ก็เป็นการเพิ่มคุณค่าให้กับอัลบั้ม Remastered ที่นำอัลบั้มยุคไวนิล ยุคเทป มาปัดฝุ่นแล้วจำหน่ายใหม่อีกครั้ง แต่ในหลาย ๆ ครั้งโบนัส แทร็คเป็นเพียงการเอาเพลงคัฟเวอร์ เพลงเดโม่ที่ยังไม่ค่อยเรียบร้อย อย่างอัลบั้ม The All-American Rejects – When The World Comes Down ที่แนบเดโม่มาด้วย 6 เพลง หรือบางทีก็เป็นเวอร์ชั่นรีมิกซ์มาใส่ในอัลบั้ม อย่าง Fall Out Boy – From Under the Cork Tree ไม่ก็เป็นแทร็คไลฟ์ หรือคลิปวิดีโอแสดงสด ซึ่งถ้าพูดเรื่องความคุ้มค่า หลาย ๆ คนที่ไม่ได้โบนัส แทร็คก็อาจเหมือนเสียเปรียบ อย่างอัลบั้มหนึ่งมี 10 เพลง คนที่ได้โบนัส แทร็คได้ 12 เพลงจากศิลปิน แต่กลายเป็นว่าชาวโลกที่สามอย่างเราจะได้แค่ 10 เพลงเท่านั้น
แล้วทุกคนคิดเห็นอย่างไรกับเรื่องโบนัส แทร็ค? ชอบวิธีการตลาดแบบนี้ไหม? มีโบนัสแทร็ค เพลงไหนเจ๋ง ๆ ที่อยากแนะนำให้เราฟังไหม? มาคุยกัน
อ่านต่อ
‘Rewind Forward กรอกลับหลังไปข้างหน้า’ …เมื่อเทปคาสเซ็ตกลับมาเป็นวัตถุแห่งกระแสอีกครั้ง
ไวนิล 101: รวมศัพท์ฉบับคนหัดสะสมแผ่นเสียง อ่านปุ๊บเปย์ได้เลย
Listening Bars เทรนด์ใหม่ของคนที่อยากจิบเหล้าเคล้าดนตรี (แบบจริงจัง)