ASMR คืออะไร – ขณะที่กำลังไถหน้าฟีดเฟซบุ๊กอย่างเรื่อยเปื่อยเมื่อวันก่อน ก็ต้องสะดุดกับคลิปเจ๊คนหนึ่งที่เพื่อนแชร์มา เธอกระซิบกระซาบอะไรไม่ได้ศัพท์แถมยังนั่งเกาฝาโหลแตงกวาดองแล้วเคาะไปมา ไม่ช้าก็คว้าแตงกวาดองขึ้นมากัดกร้วมคำใหญ่ แถมยังมีเสียงเคี้ยวที่น่าเอร็ดอร่อยมาก ดึงดูดให้เราดูจนจบคลิปเพราะความแปลกประหลาดไม่มีที่มาที่ไป ตอนแรกก็รู้สึกเปรี้ยวปากน้ำลายท่วมอยากจะกินบ้าง แต่พอดูรอบสองปุ๊บ เรากลับพบความผ่อนคลายในเสียงแตงกวาดองกรอบ ๆ แยกตัวออกจากกัน เสียงฟันที่กระทบกระทั่งไปมาเพื่อบดแตงกวาให้ละเอียด หรือเสียงน้ำลายจับตัวกันภายในช่องปากดังจ๊อบแจ๊บ ดูไปสักพักรู้สึกเย็นวาบขึ้นมาที่หลังคอและมีสมาธิมากขึ้น เริ่มซ่า ๆ ที่ขมับแล้วหาวตามมา คร่อก

เมื่อดูชื่อคลิปแล้วก็พบคีย์เวิร์ดประหลาด ๆ อย่าง ASMR ที่เมื่อนำไปเสิร์ชใน YouTube ต่อก็พบคลิปน่าตื่นตาอีกมากมาย ทั้งคลิปตัดสบู่ เอาแปรงบลัชออนมาปัดกล้องและลูบไล้ตามตัว พลิกหน้าหนังสือ เปิดซองจดหมาย ขยำกระดาษ แปรงผมไปจนถึงตัดผม เมื่อไล่ดูไปได้ซักพักก็พบว่าบางคลิปมันบำบัดอารมณ์เราได้จริง ๆ โดยเฉพาะคลิปที่มีเสียงกระซิบ ทำให้เราเริ่มสนใจสิ่งนี้มากขึ้นไปอีกจนต้องหาข้อมูลเพิ่มทันที

ASMRย่อมาจาก Autonomous sensory meridian response หรือแปลเป็นภาษาปากคืออาการตอบสนองต่อประสาทรับความรู้สึกอัตโนมัติ ไม่ว่าจะเป็นการมองเห็น การได้ยิน การสัมผัส เกิดเป็นอารมณ์ที่ผ่อนคลาย สังเกตดี ๆ สิ่งเหล่านี้อยู่รอบตัวเราตลอดเวลา ทั้งเสียงจังหวะคงที่ที่เราชอบฟัง การถูกนวดตัวหรือตอนนั่งตัดผมอยู่ ซึ่งหลายคนมีประสบการณ์ASMR แตกต่างกันออกไป บางคนอาจรู้สึกว่าเสียงเคี้ยวอาหารฟังดูน่ารังเกียจมาก แต่ในบางคนอาจรู้สึกผ่อนคลายก็เป็นได้ เหมือนที่บางคนชอบดูคลิปคนกินอาหารนั่นเอง เป็นปริศนาอันลึกลับของสมองคนเราที่ไม่มีใครเหมือนกัน

ประวัติศาสตร์ของการค้นพบคำคำนี้เริ่มขึ้นมาจากการโต้ตอบผ่านกระทู้ในเว็บบอร์ดเรื่องสุขภาพ ว่าหลายคนมีความรู้สึกผ่อนคลายอย่างประหลาดเมื่อได้ฟังใครกำลังพูดคุยกันด้วยเสียงเบา ๆ เคลื่อนไหวช้า ๆ หรือถูกนิ้ววาดรูปอะไรก็ตามบนหลัง ทำให้คนเริ่มถกเถียงกันว่ามันคืออะไรกันแน่ ไม่นานก็มียูทูปช่องแรกที่นำเสนอคลิป ASMR ชื่อว่า WhisperingLife โดยเธอให้เหตุผลว่าเธอชอบเวลาได้ยินผู้คนกระซิบคุยกัน เธอเลยอยากแบ่งปันประสบการณ์นี้บ้าง ก็ได้ผลการตอบรับล้นหลาม หลังจากนั้นคลิปแบบนี้ก็ได้รับความนิยมมากขึ้น แต่กว่าจะมีงานวิจัยมาลองรับก็ช่วงไม่กี่ปีนี้เท่านั้นเอง

Giulia Poerio คือนักวิจัยคนแรก ๆ ที่พยายามไขความลับของ ASMR มาตลอดว่ามันทำงานยังไงกับสมองของเราบ้าง โดยงานวิจัยแรกของเธอไปหาคำตอบว่าคลิปวีดีโอASMR บนยูทูปสามารถรักษาอาการนอนไม่หลับได้หรือไม่ ซึ่งกลุ่มตัวอย่างจำนวนมากก็พูดเป็นเสียงเดียวกันว่าช่วยได้จริง และงานวิจัยล่าสุดของพวกเธอเพิ่งเปิดเผยข้อมูลที่น่าสนใจโดยบันทึกคลื่นสมองของคนหลากหลายกลุ่มระหว่างที่เขาดูคลิปชวนผ่อนคลายเหล่านี้ ทำให้พบว่า ASMR มีผลกับสุขภาพของเราจริง ๆ ช่วยลดความเครียดและสร้างอารมณ์บวกได้ดีเหมือนฟังเพลงเลย แต่ความจริงอีกอย่างที่น่าเศร้าคือไม่ใช่ทุกคนที่จะเพลิดเพลินไปกับมัน บางคนไม่สามารถสัมผัสประสบการณ์เหล่านี้ได้เลย

เมื่อชาวเน็ตมองย้อนกลับไป ก็พบว่าพวกเขาได้สัมผัสASMR กันมาตลอดโดยไม่รู้ตัว คนที่พวกเขายกย่องให้เป็นเจ้าพ่อแห่งASMR ผู้มาก่อนกาลได้แก่ Bob Ross นักวาดผู้ล่วงลับเจ้าของรายการ ‘The Joy of Painting’ ที่สอนวาดภาพวิวด้วยสีน้ำมัน ด้วยรายการที่เรียบง่ายไม่มีดนตรีประกอบ กอปรกับเสียงนุ่มลึกชวนหลงของเขาและเสียงฝีแปรงเสียดสีบนแคนวาส ทำให้หลายคนพบความผ่อนคลายจนฟินในรายการของเขาซะอย่างนั้น

ตอนนี้ คลิปASMR เป็นที่แพร่หลายมาก ๆ บน YouTube คนเริ่มสร้างช่องใหม่ ๆ เพื่อทำคลิปแบบนี้โดยเฉพาะและสร้างสรรค์แนวทางใหม่ ๆ ตลอดเวลาเพราะมีการแข่งขันที่สูงมากก็ต้องพยายามแตกต่างจากคนอื่น โดยใช้อุปกรณ์ที่แปลกประหลาดขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งการปักเข็มบนตุ๊กตาวูดู นั่งมองยาลดกรดฟูฟ่องในแก้วน้ำหรือการบดขนมอบกรอบ บ้างก็มาเป็นหนัง sci-fi เลย บ้างก็สร้างความแตกต่างด้วยการทำคลิป ManlyASMR เพราะไม่ชอบอุปกรณ์สำหรับผู้หญิง ในคลิปก็ขนมาทั้งแจ็คเก็ตหนัง รองเท้าบู๊ตและเคาะกระป๋องเบียร์ หลายคนก็เปิดตัวเป็น ASMRtist หรือศิลปินนักทำคลิปผ่อนคลายหลายนี้เลยทีเดียว อุปกรณ์บันทึกเสียงสำหรับคลิปเหล่านี้ก็ไปไกลขึ้นเรื่อย ๆ อย่างไมค์ Binaural Microphone ที่เป็นรูปหูคนขึ้นมา โดยมีตัวรับเสียงเล็ก ๆ อยู่รอบ ๆ เพื่อให้ได้เสียงที่สมจริงบนใบหูคนฟังเลย ยิ่งได้ฟังบนหูฟังดี ๆ นี่เคลิ้มจนแทบหลับการอากาศไปเลย

เมื่อเป็นเทรนซะขนาดนี้ แน่นอนว่าแบรนด์สินค้าต้องขอเกาะกระแสตามไปด้วย หนึ่งในนั้นคือ IKEA แบรนด์เฟอร์นิเจอร์ที่มีในบ้านเราด้วย ออกโฆษณาความยาวเกือบครึ่งชั่วโมงบนยูทูปแล้วใช้เฟอร์นิเจอร์หรืออุปกรณ์ตกแต่งบ้านในการสร้างเสียงฟิน ๆ นอกจากคำชมเชยที่สามารถขายของได้เนียบกริ้บขนาดนี้ คอASMR ก็ยกนิ้วให้เลยว่าเป็นคลิปที่ฟินจริง ๆ

หลายคนมองว่าเทรนนี้ เป็นเรื่องอุปโลกน์กันไปเอง มันไม่ได้ผลจริงหรอก แต่อย่าลืมสมองของคนเราไม่มีใครเหมือนกัน สิ่งที่ไม่มีผลกับเราอาจจะมีผลกับคนอื่นก็ได้ เหมือนกับรสนิยมการฟังเพลงนั่นแหละ ถ้าลองเปิดใจแล้วไม่ชอบก็แค่อย่าไปสนใจมันก็พอ อ่านมาถึงตรงนี้แล้ว คลิปไหนหรือเสียงอะไรที่ทำให้เราผ่อนคลายได้บ้างล่ะ มาแชร์กันหน่อย

อ้างอิง
Could Insomnia Be Relieved with a YouTube Video? The Relaxation
More than a feeling: Autonomous sensory meridian response is characterized by reliable changes in affect and physiology
What isASMR?

มาเป็นนักดนตรีกัน! เพราะวิทยาศาสตร์อยากให้ทุกคนเล่นเครื่องดนตรีเป็นอย่างน้อย 1 ชิ้น

ลองฟังดูดี ๆ คุณได้ยินข้อความแปลก ๆ ในเพลงเหล่านี้หรือเปล่า

• Twitter
• Line