Voyager Golden Record เพลงที่เราอยากส่งให้มนุษย์ต่างดาวฟังในปี 1977
- Writer: Sy Chonato
“สวัสดีสหายในธรณีโพ้น พวกเราในปฐพีนี้ขอส่งมิตรจิตมาถึงท่านทุกคน”
นี่คือคำกล่าวสวัสดีเป็นภาษาไทย อัดลงแผ่นบันทึกเสียงทองคำที่ส่งไปกับยาน Voyager 1 พุ่งออกไปนอกโลกแสนไกล เผื่อมนุษย์ต่างดาวได้ฟังแล้วจะอยากผูกมิตรกับมนุษย์โลกขึ้นมาบ้าง
รูปแรก ๆ ที่ได้จากยาน Voyager – Credit: NASA
ปี 1977 นาซ่าได้ส่งยาน Voyager 1 ออกไปสำรวจอวกาศ ยานถูกส่งออกไปเพื่อศึกษาระบบสุริยะที่เราอาศัยอยู่ ทำให้ได้ภาพดาวพฤหัส ดาวเสาร์ ยูเรนัส และเนปจูน เพื่อนบ้านที่น่ารักของเรา เป็นโครงการประวัติศาสตร์ที่สำคัญของมนุษยชาติ เมื่อหมดภารกิจสำรวจดาวแถบ ๆ นี้ ยานก็จะลอยไปเรื่อย ๆ ออกไปนอกระบบสุริยะสู่อวกาศเวิ้งว้างที่ว่างเปล่า
พวกเรารู้ดีว่าธรณีโลกของเรานั้นเป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ของจักรวาลอันยิ่งใหญ่หาที่สุดไม่ได้ – ข้อความเสียงเริ่มต้น Golden Record ทักทายเพื่อนนอกโลก
นอกจากจะเป็นยานอวกาศสำคัญของโลกที่ได้ออกท่องอวกาศอันยิ่งใหญ่ในขณะที่พวกเราทุกคน(รวมถึงผู้เขียน)ยังติดแหง่กอยู่บนดาวเคราะห์โลกนี้ ในยานยังลำเลียง ‘แผ่นบันทึกทองคำ’ (Golden Record) ซึ่งบรรจุเสียงและภาพ ที่สื่อถึงความหลากหลายของชีวิตและวัฒนธรรมบนโลกไปด้วย หากมนุษย์ต่างดาว หรือสิ่งมีชีวิตดาวอื่นมาพบ พวกเขาจะเปิดฟัง ก็จะพบการมีอยู่ของพวกเรา เหมือนส่งจดหมายใส่ขวดลอยมหาสมุทร แต่นี่คือห้วงอวกาศอันกว้างใหญ่
หน้าตาของแผ่นเสียงทองคำ – Credit: NASA
ทำไมต้องเป็นทองคำ รวยหรอ?
เผื่อคนที่งง คนที่เรียนวิทย์มาตอนม.ปลายคงพอจะทราบว่าทองเป็นโลหะที่ตีเป็นแผ่นบางได้ และต้านการกัดกร่อนได้ดีที่สุดและไม่เป็นสนิม อยู่ได้นานนนนเท่าที่จะอยู่ได้หากสภาพแวดล้อมอำนวย แต่จะกร่อนเมื่อเจอกรดไนตริกและไฮโดรคลอริกเท่านั้น ก็อย่างว่า นี่ภารกิจสำคัญของโลกเชียว ถ้าไปถึงมือเอเลี่ยนแล้วกร่อนพังก่อนไปคงเศร้ามาก แต่คนบนโลกถ้ามีตังค์แล้วอยากทำก็ทำไปนะ
เผื่อมนุษย์ต่างดาวมาพบยานเรา
ลองนึกว่า 40 ปีที่แล้ว อวกาศเป็นเรื่องที่โคตรน่าตื่นเต้นกว่านี้อีก ผู้คนเต็มไปด้วยความหวังว่าจะพบ UFO และมนุษย์ต่างดาว เมื่อจะส่งยานออกไปทั้งที ภารกิจใหญ่นี้ใช้ทรัพยากรทั้งคน เงินทอง และพลังงานมหาศาล ก็ต้องคิดเผื่อว่าการลงทุนครั้งนี้ อาจจะนำพาเราไปพบสิ่งมีชีวิตต่างดาว หรือมีมนุษย์ต่างดาวมาพบยานวอยเอเจอร์ของเรา นาซ่าเลยทำชุดข้อมูลสื่อถึงโลกเราบรรจุใส่แผ่นทองคำ เผื่อจะมีใครได้ยินข้อความจากเรา เปิดการทูตระดับดวงดาวและอวกาศ
แล้วเขาส่งเสียงอะไรไปให้เพื่อนนอกโลกฟัง
ในแผ่นเสียงทองคำบรรจุหลากหลายสิ่งทั้งภาพและเสียง มีคำกล่าวเปิดจาก Kurt Waldheim กล่าวสวัสดีเป็นภาษาอังกฤษ เนื้อหาบอกว่า “เรากำลังก้าวเท้าออกจากระบบสุริยะไปยังจักรวาลเพื่อหาสันติภาพและมิตรภาพเท่านั้นพวกเรารู้ดีว่าธรณีโลกของเรานั้นเป็นเพียงส่วนเล็ก ๆ ของจักรวาลอันยิ่งใหญ่หาที่สุดไม่ได้ ด้วยความขำขันและความหวัง เราจึงส่งสิ่งนี้มาถึงพวกท่าน”
ตามมาด้วยคลิปเสียง 31 อัน มีเนื้อหาประมาณนี้
– คำทักทาย เสียงสวัสดีใน 55 ภาษาทั่วโลก
– Sound of Earth เสียง Ambient ของโลก เช่น ฝนตก ฟ้าร้อง เสียงมหาสมุทร เสียงชะนีร้องในป่า เสียงหัวใจเต้น เสียงเครื่องจักร ฯลฯ
– เพลงคลาสสิกซิมโฟนี เช่น Symphony No 5 In C Minor, First Movement – Beethoven, Bach Brandenburg Concerto No. 2 in F. First Movement, Munich Bach / String Quartet No. 13 In B Flat, Opus 130, Cavatina
– เสียงจากชนเผ่าและประเทศต่าง ๆ ของโลก เช่น วงเปอร์คัสชันจากเซเนกัล เพลงจากเกาะชวา เพลงชนเผ่าปิ๊กมี่ เพลงชนเผ่าปาปัวนิวกินี ชนเผ่าอะบอริจิน เพลงกู่เจิ้งจากจีน เพลงจากอินเดีย และเปรู ฯลฯ
– เสียงเพลงจากยุคนั้น Louis Armstrong and His Hot Seven – Melancholy Blues, Chuck Berry – Johny B. Goode, Anthony Holborne – The Fairy Round
มีคนแซวในคอมเมนต์ YouTube ว่า มนุษย์ต่างดาวอาจจะบินพุ่งมายังโลกเพราะประทับใจเสียงเพลงเหล่านี้ แต่มาถึงโลกปุ๊บ เจอแต่เพลง Justin Bieber พวกเราอาจจะชิบหายกันหมด! (เราชอบอัลบั้มล่าสุดนะ เหล่า Beliebers อย่ากระทืบเรา)
บางทีก็สงสัยว่า อ้าวเพลงแนวอื่น ๆ ทำไมไม่ปรากฏในแผ่นเสียงของโลกบ้างนะ ไม่ต้องพูดถึงป๊อปร็อก ฟังก์ เคป๊อป พังก์ ฮิปฮอป โพสต์ร็อก ซูเกซ ฯลฯ เอาจริงสมัยนั้นอาจจะยังไม่มาอะนะ เข้าใจว่าเพลงในโลกมันหลากหลายเกินกว่าบรรจุหมดในแผ่นเสียงทองคำที่ยังจำกัด ถ้าเป็นสมัยนี้ส่งเว็บฟังใจ หรือ Spotify ไปให้มนุษย์ต่างดาวก็จบละเนอะ
หากมีคนบอกคุณว่า เพลงของคุณจะอยู่ตลอดไป เขาพูดเกินจริงเสมอ แต่เพลง Johny B. Goode ได้ถูกบรรจุในยานวอยเอเจอร์แล้ว
ต้องทำเพลงดีแค่ไหนนาซ่าถึงจะส่งออกไปให้มนุษย์ต่างดาวฟัง
เรื่องน่ารักมาก ๆ ที่ตามมาคือ ในปี 1986 หลังส่งยานออกไป 9 ปี Carl Sagan คุณพ่อแห่งนาซ่า นักวิทยาศาสตร์ผู้บุกเบิกโครงการสำรวจอวกาศ แรงบันดาลใจของใครหลาย ๆ คนในโลกวิทยาศาสตร์และอวกาศ (เปรียบได้กับพี่เบิร์ดหรือ John Lennon แห่งวงการดาราศาสตร์) ได้เขียนจดหมายสุขสันต์วันเกิดให้ Chuck Berry ศาสดาแห่ง rock & roll ซึ่งและข้อความในจดหมายก็ขิงไปอีก
“หากมีใครบอกคุณว่า เพลงของคุณจะอยู่ตลอดไป พวกเขาพูดเกินจริงเสมอ แต่เพลง Johny B. Goode ของคุณ ได้ถูกบรรจุในยานวอยเอเจอร์แล้ว ขณะนี้ยานได้พุ่งไกลออกไปสองพันล้านไมล์จากโลกในอวกาศไกล มุ่งไปสู่ดวงดาว แผ่นเสียงนี้จะมีชีวิตอยู่ไปอีกเป็นพันล้านปีหรือมากกว่านั้น
สุขสันต์วันเกิด 60 ปี ขอบคุณที่สร้างเพลงให้แก่โลกใบนี้”
Go Johnny, go.
ลงนาม
Anne Druyan
Carl Sagan
โอโห อิจฉา ความอมตะของเพลงพี่ Chuck Berry จังเลย ใครอยากอ่านจดหมายฉบับเต็มก็ลองอ่านดูข้างล่างนี้เลย น่ารักมากกกจริงๆ
Photo Credit: Library of Congress
ฟังเพลงประกอบด้วยละกัน
40 ปีแห่งความลํ้าาาาา
ขณะนี้ยานวอยเอเจอร์ 1 อยู่ห่างไกลออกไป ด้วยความเร็ว 17 กิโลเมตรต่อวินาที (11m/s) ได้ถูกระบุว่าเป็นสิ่งประดิษฐ์ของมนุษย์ที่ได้ไปไกลจากโลกกว่าทุกคน และทุกสิ่งในประวัติศาสตร์ของโลกเรา ไปเลยไป! จอห์นนี่ที่รัก!
บางครั้งยังคิดเล่น ๆ ว่า นักเขียน กวี และศิลปิน แม่งอาจจะพูดถึงดวงดาว บ่อยกว่านักดาราศาสตร์จริง ๆ เสียอีก
บางครั้งนักดนตรี นักเขียน ศิลปิน ก็สร้างงานเพื่อบรรจุตัวตนของตัวเองลงไป เพื่อเขาจะอยู่ได้นานขึ้นอีกหน่อยผ่านผลงานที่เขาสร้างขึ้น แล้วเพลงที่เราทำออกมา จะถูกฟังไปถึงเมื่อไหร่ ศิลปะนั้นเป็นไทม์แคปซูลของห้วงเวลาหนึ่ง ไม่ว่างานที่เราสร้างจะกลายเป็นของคลาสสิก หรือเชยไปในอีก 5 ปีข้างหน้า มันก็ถูกเก็บไว้แล้ว ในฟอร์แมทของ .wav .mp3 .jpeg .mov .ai หรือ .psd เดี๋ยวเราก็ตาย แต่ไฟล์ยังอยู่ (ยกเว้นว่าฮาร์ดดิสก์มึงเจ๊งอะนะ)
ดาราศาสตร์โรแมนติกเสมอ
มนุษย์แหงนมองท้องฟ้าตั้งแต่ยุคดึกดำบรรพ์และจะเป็นเช่นนั้นเสมอ การมองดูดวงดาวเหล่าทำให้เรารู้ว่า นอกจากจะใช้ไว้มโนถึงเขาที่ไม่รักเรา คนรักหรืออะไรก็ตาม มันเตือนเราว่า เราตัวเล็กจิ๋วและเกิดมาเพียงชั่วขณะหากเทียบกับเวลาทั้งมวลที่ดำเนินมา และจะดำเนินต่อไป บางครั้งยังคิดเล่น ๆ ว่า นักเขียน กวี และศิลปิน แม่งอาจจะพูดถึงดวงดาว บ่อยกว่านักดาราศาสตร์จริงๆเสียอีก มีกี่เพลง กี่บทกวี ที่เปรียบความรักกับวัตถุบนท้องฟ้า ก็มันน่ารักโรแมนติกใช่ไหมล่ะ :-}
กลับมาที่แผ่นเสียง มนุษย์ต่างดาวอาจใช้เวลาอีกพันล้านปีในการพยายามเปิดแผ่นเสียงนี้ เพราะใช้คนละเทคโนโลยีกัน แล้วคุณอยากส่งเพลงอะไรไปให้มนุษย์ต่างดาวลองฟัง พวกเขาอาจจะชอบจรัล มโนเพชร หรือสุเทพ วงศ์คำแหงมากก็ได้นะ อยากส่งครูเพลงให้พวกเขาฟัง พวกเขาอาจจะไม่อยากบินมาเจอดาวเราอีกต่อไป
ยังรอคอยเธอเสมอ มนุษย์ต่างดาว
เกือบ 40 ปีผ่านไป ยังไม่มีเสียงตอบกลับมาจากมนุษย์ต่างดาวใดใด ยานวอยเอเจอร์ยังลอยเคว้งในพื้นที่ว่างเปล่า เป็นผู้บุกเบิกที่แสนเดียวดายในอวกาศ ไม่แน่สักวันมนุษย์ต่างดาวอาจส่งสัญญาณ กลับมาบอกว่า วันหลังขอเป็นลิงค์โหลดบิต ได้ไหม เปิดไม่ได้ สมัยนี้ใครเขาใช้แผ่นเสียงกัน เฮ่อ…. พอเถอะ
ฟังเสียงเต็มๆของ Golden Record ได้ที่นี่
แถม:
คลิปรวม 113 รูปที่สื่อถึงโลก ให้มนุษย์ต่างดาวไกลโพ้นจินตนาการพวกเราออก เช่น คนในซุปเปอร์มาร์เก็ต คนเอ็กซ์เรย์มือ เด็กทารกแรกเกิด คนชรา คนชนเผ่า ห้องเรียน ครัวเรือนทั่วไป ป่า ช้างมหาสมุทร ฯลฯ
ปล. อยากรู้ว่าเขาจะแอบส่งหนังโป๊ให้มนุษย์ต่างดาวดูไหม เพราะกระบวนการสืบพันธุ์เป็นเรื่องสำคัญของเผ่าพันธุ์เราเลยนะ (อืม แต่ยังไง sex ในหนังโป๊ ก็คงไม่ค่อยตรงกับความจริงอยู่แล้ว อาจจะทำให้มนุษย์ต่างดาวสับสน 555)
เข้าใจว่าเพลงในโลกมันหลากหลายเกินกว่าบรรจุหมดในแผ่นเสียงทองคำ ถ้าเป็นสมัยนี้ส่งเว็บฟังใจ หรือ Spotify ไปให้มนุษย์ต่างดาวก็จบละเนอะ
จบเถอะ ไปเถอะจอห์นนี่
แล้วคนที่ยังอยู่บนโลกใบนี้ล่ะ
เธออยากส่งเพลงอะไรให้มนุษย์ต่างดาวลองฟัง ?
ไว้อาลัยแด่ Chuck Berry มือกีต้าร์ผู้สร้างรากฐานให้กับ Rock ‘n Roll เขาจากไปในวันที่ 18 มีนาคม 2017 ด้วยอายุ 90 ปี แต่เพลงของเขาจะเดินทางต่อไปบนยานวอยเอเจอร์อีกนานแสนนาน
